En hoe help je ze om hier beter in te worden? Gisteren gaven we een speciale masterclass waarin we antwoord geven op deze vragen. Vandaag delen we ze met jullie via deze blog.

Goed om te weten: de masterclass van gisteravond was de derde masterclass die ik samen met kinderfysiotherapeute Suzanne Strijbosch- van Snippenberg heb gegeven. De eerste masterclass ging over diepe druk en de tweede over prikkels verwerken. Wil je de masterclass over opkomen voor jezelf bekijken? Klik dan op de video hieronder.

Voor jezelf opkomen is een complexe vaardigheid.

We weten denk ik allemaal wel dat er kinderen zijn die meer moeite hebben om voor zichzelf op te komen dan andere kinderen. En dat is eigenlijk helemaal niet gek. Voor jezelf opkomen is namelijk best een complexe vaardigheid. Je moet er behoorlijk wat voor kunnen. Dit bijvoorbeeld:

1. weten wat je wil en wat je niet wil
2. jezelf belangrijk genoeg vinden
3. risico durven lopen dat je directe sociale omgeving je afwijst
4. ermee om kunnen gaan dat jouw directe sociale omgeving het anders wil dan jij
5. kunnen verwoorden wat je wil/niet wil
6. risico lopen dat je het niet goed doet
7. zelfvertrouwen hebben

Dit lijstje in niet ‘hét lijstje’, het is gewoon even een samenraapsel van een aantal aspecten die horen bij het opkomen voor jezelf. Het maakt wel meteen duidelijk dat opkomen voor jezelf uit verschillende vaardigheden en aspecten bestaat en we kunnen ons hierdoor  makkelijk voorstellen dat er verschillen bestaan tussen wat kinderen op dit gebied kunnen. Zo heeft bijvoorbeeld niet ieder kind evenveel zelfvertrouwen en hebben sommige kinderen meer oog voor de behoeften en verlangens van anderen dan andere kinderen. En deze verschillen maken uit. Ze bepalen het (on)gemak waarmee je voor jezelf op durft te komen.

Hoogsensitieve kinderen hebben vaak moeite om voor zichzelf op te komen

Zoals je hierboven leest vraagt opkomen voor jezelf nogal wat van een kind. Als we naar het bovenstaande lijstje kijken en we leggen dan de relatie met hoogsensitieve kinderen dan zien we dat ze met vrijwel de meeste punten moeite hebben. Want hoogsensitieve kinderen willen het goed doen (ze willen het niet fout doen!), ze houden in sterkere mate rekening met de behoeften en verlangens van de mensen (en dieren) om hen heen, ze zijn vaak bang voor sociale afwijzing en hebben lang niet altijd een positief beeld van zichzelf. Je kan je voorstellen dat als je bang bent voor afwijzing, dat je dan wel 10x nadenkt voordat je je uitspreekt. Ook snap je vast dat een kind dat liever niet zijn ouders teleurstelt niet eerlijk zal durven zeggen dat het eten hem niet zo goed smaakt. Eigenlijk wordt opkomen voor jezelf al heel gauw ingewikkeld. 

Overigens is het altijd wel goed om te onthouden dat niet ieder hoogsensitief kind moeite heeft om voor zichzelf op te komen. Maar een groot deel wel. Maar waarom is dit zo? Waarom speelt dit juist bij hoogsensitieve kinderen? 

Geremd gedrag en meer opmerken

Dat hoogsensitieve kinderen vaak moeite hebben met het opkomen voor zichzelf heeft te maken met de manier waarop ze reageren op nieuwe situaties. Waar de meeste kinderen enthousiast op iets nieuws afrennen, hun verlangens volgen en niet al te veel acht slaan op de signalen van de directe (sociale) omgeving, gaan hoogsensitieve kinderen heel anders te werk. Ze reageren geremd als er iets nieuws op hun pad komt. Ze zijn bedachtzamer en pauzeren eerst om te checken wat dat nieuwe precies is en wat dit van hen verwacht. Daarnaast merken hoogsensitieve kinderen meer prikkels en emotionele signalen uit de omgeving op. Dit geremde en bedachtzame reageren, tezamen met het opmerken van meer emotionele signalen, maakt dat hoogsensitieve kinderen meer dan anderen afstemmen en rekening houden met de mensen (en dieren) om hen heen. Dit gaat soms ten koste van henzelf als ze te veel rekening houden met de ander en te weinig met zichzelf.

De opruimoefening voor als je kinderen begeleidt

In de masterclass zijn we ook ingegaan op de positieve kant van niet zo goed zijn in het opkomen voor jezelf. Vrijwel alles heeft naast een keerzijde ook een zonnige zijde. Zo geldt dat ook bij niet goed voor jezelf kunnen opkomen. Verder krijg je in de masterclass een aantal filmpjes te zien van een meisje dat bij mij de ‘opruimoefening’ doet. Dit is een oefening die ik dikwijls gebruik ter bevordering van het opkomen voor jezelf. In deze oefening leert een kind o.a. een plan te maken, wensen te verwoorden en bouwt het op deze manier aan zelfvertrouwen. Ook traint deze oefening het nemen van risico’s in het contact met de ander. Deze oefening kan je ook heel eenvoudig zelf inpassen in je begeleiding als je met kinderen werkt. Of het inspireert je om een soortgelijke oefening te verzinnen en die te gebruiken. We gebruiken deze oefening om antwoorden te vinden op de vraag: hoe kan jij een hoogsensitief kind helpen om beter te worden in het opkomen voor zichzelf en om antwoord te vinden op de vraag; wat heeft dit meisje hierbij van jou nodig?

Tips voor het begeleiden van hoogsensitieve kinderen

Een laatste, maar niet onbelangrijk deel van de masterclass besteden we aan 3 tips die je kan inzetten als ouder van een hoogsensitief kind. De tips kan gebruiken voor thuis of als advies meegeven aan ouders. Een tip gaat over het blootleggen en naar boven halen van de werkelijke verlangens en wensen van een hoogsensitief kind. Heel handig in situaties waarin een kind rekening met anderen houdt en niet durft aan te geven wat het zelf wil. De tweede tip gaat over het bedenken van een strategie om in een bepaalde situatie beter voor jezelf op te leren komen. Het hebben van een plan geeft namelijk zelfvertrouwen. De 3e en laatste tip helpt enorm bij het bepalen van de juiste te nemen stap bij het opkomen voor jezelf. Je kan bijvoorbeeld wel bedenken dat je een volgende keer zelf naar de juf stapt om te zeggen waar je last van hebt, maar als dit enorm veel stress oplevert is de kans op mislukken te groot. Deze 3e tip helpt je om de stress bij het kind te checken en indien nodig te verlagen naar een acceptabel niveau. Wil je meer lezen over deze tips, klik dan op deze link, dan kom je op de blog waar we deze tips hebben uitgewerkt.

Natuurlijk is bovenstaande slechts een stukje van de gehele masterclass. Om alles te weten te komen klik dan hier.

Met vriendelijke groeten,

Josja en Suzanne

Smaakt de masterclass of deze blog naar meer? Kijk dan eens bij onze andere masterclasses. Voor meer beweegoefeningen klik je hier. Wil je echt de diepte in en werk je met kinderen? Kijk dan eens hier.

Meer weten over hoogsensitiviteit? Kijk dan eens hier.